fbpx
Oei voor Groei
Delen is creëren

Van werkstress naar werkgeluk

week van de werkstress

Stress op de werkvloer is beroepsziekte nummer 1. Meer dan een miljoen mensen loopt jaarlijks het risico op een burn-out en andere werkgerelateerde psychische ziektes. Dat kan duizend-en-een oorzaken hebben en zich manifesteren in even zoveel symptomen. 14 procent van de werknemers meldt jaarlijks burn-outklachten. Zo’n 5 procent van de beroepsbevolking komt als gevolg daarvan langdurig thuis te zitten. Een fikse burn-out leidt gemiddeld tot 242 dagen verzuim. De jaarlijkse verzuimkosten gerelateerd aan een burn-out worden begroot op 1,8 miljard euro. Dat berekenden het CBS, TNO en Arboned. Werkstress heeft negatieve impact op de gezondheid en daarmee op het menselijk kapitaal van werkend Nederland.

Negatieve gevolgen van werkstress worden vaak te laat herkend en erkend. Stress op het werk kan op je zenuwen werken. Je kunt er ‘s nachts wakker van liggen en het kan bijdragen aan gezondheidsproblemen als hart- en vaatziekten en depressie. De mensen die er mee te maken kregen, hebben één ding gemeen: als ze er eerder over hadden gesproken met hun omgeving, thuis en op het werk, dan was het waarschijnlijk nooit zo ver gekomen. 

Tijdig (h)erkennen van ongezonde werkstress is een verantwoordelijkheid van zowel werkgever als werknemer. De week van de werkstress, uitgeroepen door Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, heeft als intentie deze bewustwording een impuls te geven. Op checkjewerkstress.nl kun je via een vragenlijst een eerste inzicht krijgen in jouw mate van werkstress of die binnen jouw organisatie. Voor het verkrijgen van breder en diepgaander inzicht in onbenut potentieel van uw medewerkers is de inzet van meetinstrumenten zoals de Werkvermogensmonitor het overwegen waard. Op individueel en teamniveau kan een gedrags- en drijfverenmeting zoals het Odin Development Compass valkuilgedrag en bijbehorende stress voorspellen. En inzichten geven waar het werkelijk potentieel ligt om de omslag te maken van werkstress naar werkplezier.

De bron vinden van de stress is vaak de eerste stap in de goede richting, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan.  Experts hebben acht soorten stresssituaties op het werk in kaart gebracht: overwerkte ondergeschikte, schipbreukeling, gefrustreerde doorzetter, deurmat, slaaf van de techniek, pestslachtoffer, burn-out, verongelijkt slachtoffer

Verminderen van werkstress vraagt meestal om het doorbreken van vaak hardnekkige patronen. Doorbreken van patronen vraagt om bewustzijn, het verbinden aan een lonkend perspectief en moed om in beweging te komen, los te laten en opnieuw te creëren. Patronen van de mensen met werkstress zelf, maar ook van alle direct betrokkenen in hun werk- en sociale omgeving die van invloed zijn op de werkstress. 

Tips die helpen om werkstress effectief aan te pakken::

  • Erken stress, geef deze aandacht en maak deze bespreekbaar.
  • Word bewust van het patroon dat de stress in stand houdt. Door op diep niveau waar te nemen. Dan worden individuele patronen zichtbaar, maar ook patronen van het systeem waarin deze individuen werkzaam zijn. Wat levert het patroon de betrokkenen op? Wat kost het hen?
  • Verbind met de kans – het lonkend perspectief – die ontstaat door het patroon te doorbreken. Hoe mooi zou het zijn als… Zonder urgentie of verlangen is het moeilijk uit de ‘comfort zone’ te stappen
  • Neem het besluit dat nodig is om uit het patroon te stappen en de kans de ruimte te geven. Wat is er los te laten en te leren?
  • Begin bij het begin. Stap voor stap. Knip acties op in behapbare brokken, zodat er geen (mentale) barrières ontstaan en er beweging kan ontstaan. 
  • Ga op weg, reflecteer, leer en volhard. Koester succesmomenten.
  • Zet hulpbronnen in die jou kunnen helpen in dit verre van eenvoudig proces. Denk daarbij aan leidinggevende, collega, HR, externe coach.

Praktijkvoorbeeld. Binnen het hoger onderwijs waarin ik veel coach wordt veel werkstress ervaren met als gevolg hoog verzuim en lage medewerkerstevredenheid. Meer en meer wordt coaching ingezet in het kader van preventie en reïntegratie. Medewerkers die werkstress ervaren worden op eigen initiatief of op voorspraak van leidinggevende of bedrijfsarts coaching aangeboden om beter met deze stress om te kunnen gaan. Bijvoorbeeld door te leren grenzen te stellen, ruimte in te nemen, potentieel te benutten en valkuilgedrag te voorkomen. Alle gecoachte professionals en leidinggevenden ervaren groei in hun vermogen om eigen regie te nemen over hun werk en leven. Soms creëren zij dit in hun huidige werkomgeving, soms vraagt dit om verandering van omgeving. In beide gevallen is het een Win-Win voor zowel medewerker als werkgever. Resultaat is dat individuen geleerd hebben om vanuit persoonlijke kracht en leiderschap beter om te gaan met werkstress en hun koers om te buigen naar een situatie waarin zij werkplezier en werkgeluk  ervaren. Van ‘Het gaat net (niet)’, naar ‘ik voel ruimte en plezier’.

Hoewel de gecoachte individuen ‘sterker’ worden, neemt het ziekteverzuim op organisatieniveau vaak nog niet af. Patronen in het systeem zorgen ervoor dat er mensen blijven omvallen. Structurele werkdruk, gebrek aan echte dialoog tussen management en uitvoerenden, gevoel van onveiligheid zijn veel voorkomende symptomen. Dit vraagt om interventies op systeemniveau: binnen het team en organisatie waarin medewerkers functioneren, maar mogelijk ook in de sector of op overheidsniveau. Kijk naar de actuele interventies om werken in het onderwijs weer aantrekkelijker te maken door de werkdruk te verlichten. Systeeminterventies vragen om de wil en moed van beslissers om systeempatronen zichtbaar en bespreekbaar te maken, waaronder eigen gedrag. Helaas gebeurt dit nog te weinig. Het zou mooi zijn wanneer hier meer ruimte voor wordt gecreëerd.

Zorg voor voldoende werkplezier

Naast het reduceren van stressfactoren heeft onderzoek aangetoond dat voldoende  werkplezier kan voorkomen dat gezonde werkdruk omslaat in ongezonde werkstress. OVAL heeft een onderzoek uitgevoerd onder een representatieve groep werkgevers en werknemers naar oplossingen die zij als het meest succesvol zien om werkplezier te verhogen. Hieruit zijn de volgende tips voorgekomen:

  1. Geef je medewerkers vrijheid bij de aanpak van hun werk.
  2. Steun je medewerkers door oprechte aandacht en betrokkenheid te tonen.
  3. Laat je waardering blijken voor het werk van je medewerkers.
  4. Bied flexibele werktijden aan als dit mogelijk is.
  5. Stem de hoeveelheid werk af op de capaciteit van je medewerkers.
  6. Geef je collega’s complimenten!
  7. Zorg ervoor dat de juiste persoon de juiste klus uitvoert.
  8. Investeer in de sterke kanten van je medewerkers.
  9. Vier successen; zorg dat resultaten en inzet niet ongezien blijven.

Samengevat, werkstress is beroepsziekte nummer 1 en staat zowel persoonlijke gezondheid en geluk als groei van het Bruto Nationaal Geluk en Bruto Nationaal Inkomen in de weg. Daarom een oproep aan zowel werkgevers als werknemers om ruimte te creëren voor het erkennen en herkennen van werkstress en het investeren in een adequate aanpak om voldoende werkplezier te creëren.  Via vergroten van bewustzijn, doorbreken van belemmerende patronen en faciliterend leiderschap om beweging van werkstress naar werkplezier mogelijk te maken. Stel je eens voor hoe mooi zou het zijn wanneer we doen wat we écht willen en belangrijk vinden. En meer impact en resultaat gaan ervaren met meer plezier, voldoening en zingeving…

Nieuwsgierig naar het hoe? 

Of 


Laat een reactie achter:

>